Persona’s zijn beschrijvingen van fictieve gebruikers van uw (toekomstig) content management of zoeksysteem. Ze zijn een uitstekend hulpmiddel om inzicht te krijgen in wat de doelgroep wil. Omdat het archetypische gebruikers zijn, komen doelgroepen op deze manier tot leven.

Expertise types. Afbeelding is afkomstig uit Search Patterns van Peter Morville en Jeffery Callender.
Een persona bevat altijd persoonlijke kenmerken, zoals leeftijd, geslacht, een foto, hobby’s en bijvoorbeeld toekomstdromen. Dit geeft de persona een menselijk karakter. Persoonlijke kenmerken hebben ook betrekking op het werk dat de persona uitvoert: functie binnen de organisatie, taken en relevante werkprocessen.
Wanneer een persona ingezet gaat worden binnen een content management of zoeksysteem, dan zijn er twee specifieke componenten die naar mijn mening zeker niet vergeten mogen worden: het zoekgedrag en informatiebehoeften.
Bij het beschrijven van het zoekgedrag maak ik graag gebruik van de matrix Expertise Types van Peter Morville en Jeffery Callender, zoals hierboven afgebeeld.
Waar het in de praktijk op neerkomt is dat je wilt aangeven hoe goed de persona kan zoeken. En hoe goed zijn domeinkennis is. De kunst is om dit in de persona concreet, en toch beeldend te maken. Zeg daarom niet: de persona kan goed zoeken, maar: de persona is in staat om booleaanse operatoren te gebruiken. En niet: de persona heeft kennis van het domein, maar: de persona is in staat synoniemen te formuleren voor zoektermen. Op basis hiervan kunnen de eisen voor het zoeken en navigeren geformuleerd worden.
Wat betreft zoekgedrag neem ik ook altijd op in hoeverre de persona bekend is met bijvoorbeeld het werken met RSS feeds, social media en personalisatie. Afhankelijk van het soort systeem waarvoor je de persona’s maakt, kun je deze verder in detail uitwerken en een prominentere plaats geven.
De beschrijving van de informatiebehoeften zijn het meest krachtig wanneer ze specifiek gericht worden op het toekomstig systeem. Wat verwachten de persona van het nieuwe systeem, welke informatie denkt hij daar te gaan halen? Maar ook: welke informatie gaat de persona brengen? Wanneer de persona’s gebruikt gaan worden voor een zoeksysteem, raad ik aan om ook de eisen ten aanzien van zoekresultaten te beschrijven. Wat is belangrijker voor de persona: een hogere recall (ik wil alle relevante resultaten) of hogere precision (ik wil alleen relevante resultaten).
Kortom, bij het ontwikkelen van persona’s voor het (toekomstig) content management systeem of zoeksysteem mogen zoekgedrag en informatiebehoeften zeker niet ontbreken.